Badania mózgu – “wzmacniacze mózgu”

20 lat temu uważano, że po okresie niemowlęctwa mózg nie podlega już żadnym zmianom, poza utratą komórek nerwowych wraz ze starzeniem się. Dziś wiemy, że mózg ulega ciągłej przebudowie I reorganizacji na skutek uczenia się I adaptacji do nowych warunków otoczenia.

Naukowcy mówią, iż zanim staniemy się świadomi wykonywania jakiejś czynności, mózg już dawno ją wykonał. To oznacza, że to mózg, a nie nasza świadomość kontroluje naszymi czynami – ta ostatnia jedynie wyjaśnia czyny mózgowi.

Poszukując związków między zachowaniem, a budową lub biologią mózgu, naukowcy wykazali, że 21 osób cechujących się “aspołecznym zachowaniem” miało o 11% mniejszy pewien fragment mózgu.

Badając zachowania takie jak np. agresja, uzależnienie czy rodzicielstwo u zwierząt, naukowcy odkryli, że można je modyfikować za pomocą leków. Niektóre z tych badań zostały już powielone na ludziach.

Ludzie cierpiący na chorobę Parkinsona nie mogą w pełni kontrolować swoich ruchów. Jest to spowodowane stop-niowym obumieraniem komórek nerwowych w części mózgu odpowiadają-cej za ruch. Dostępne są leki na parkinsona, jednak wielu chorych z czasem uodparnia się na ich działanie.

Wszczepiane do mózgu stymulatory elektryczne są stosowane przy leczeniu choroby Parkinsona i innych powodujących utratę kontroli nad ruchami. Obecnie trwają próby nad stosowaniem podobnych stymulatorów do leczenia zaburzeń psychia-trycznych, np. depresji czy nerwicy natręctw

Choroba Parkinsona jest dobrym “kandydatem” do zastosowania terapii z wykorzystaniem komórek macierzystych, gdyż obszar zniszczenia mózgu jest mały i łatwy do zlokalizowania, Zastąpienie uszkodzonych komórek nowymi mogłoby przynieść poprawę, a nawet wyleczyć pacjenta.

W latach 1930-1950 chorzy na schizofrenię byli leczeni przez usuwanie czołowych (przednich) płatów mózgu, co na zawsze zmieniało ich osobowość. Nowoczesne stymulatory domózgowe mogą działać na mózg bardziej wybiórczo, a ich skutki są odwracalne.

Wydaje się, że za pomocą TMS można poprawić pamięć, ułatwiać rozwiązywanie zadań logicznych, niwelować skutki zmęczenia oraz uczyć nowych umiejętności.

Czy nadając nie-medycznym stanom zdrowia medyczne lub psychologiczne etykietki zachęcamy do leczenia ich za pomocą leków?

Leczenie farmakologiczne może uczynić ludzi “lepszymi niż normalnie”. Na rynku już dostępne są leki-wzmacniacze, które poprawiają nasz nastrój, pamięć, intelekt oraz podstawowe czynności życiowe, jak np. sen, apetyt czy seks.

Są o wiele bezpieczniejsze niż te stosowane wcześniej to skutkuje ich szerszym zastosowaniem w terapii. Można zaobserwować pewien trend to stosowania ich jako “polepszaczy humorów” przez zdrowych ludzi, którzy chcą się czuć “lepiej niż dobrze”.

Depresja może przychodzić i odchodzić, a kolejne epizody mogą rozdzielać całe lata. Pacjenci są dzisiaj zwykle poddawani leczeniu lekami antydepresyjnymi nowej generacji na przestrzeni wielu lat, nawet, gdy w danym momencie nie stwierdza się u nich objawów choroby.

W powieści Aldousa Huxley'a “Nowy wspaniały świat” z 1930 r., lek o nazwie Soma pomaga wyzbyć się bohaterom jakiegokolwiek uczucia bólu. Dzisiaj mamy do dyspozycji cały wachlarz podobnych leków – zarówno na receptę specjalisty, jak i bez niej.

Światowa organizacja Zdrowia (WHO) uznała depresję za jedną z najgroźniejszych chorób XXI wieku. Zaburzenia psychiczne są jedną z głównych przyczyn schorzeń i niepełnosprawności mieszkańców Europy i innych kontynentów.

Wiele leków działających na nasz mózg jest zażywanych nie tylko w przypadku choroby. Niektórzy ludzie przyjmujący leki przeciwlękowe mogą w rzeczywistości wcale nie cierpieć na zaburzenia lękowe.

Wykazano, że Ritalin i podobne leki psychostymulujące podnoszą czujność, poprawiają refleks, ułatwiają rozwiązywanie zadań problemowych i planowanie. Wydaje się, że jest to najpopularniejsza używka na amerykańskich campusach uniwersyteckich.

Wielu producentów leków przeznacza dziś ogromne sumy na badania dotyczące leków poprawiających pamięć. Obecnie wartość rynku suplementów diety poprawiających pamięć ocenia się na miliardy dolarów, mimo braku jednoznacznych dowodów na ich skuteczność.

Leki służące do leczenia zaburzeń snu mogą wydłużać okres czuwania do kilku dni. Lekarze wojskowi badają obecnie, jak wpływają one na organizm zdrowych ludzi.

Wojsko wydaje ok. 20 mln dolarów na poszukiwania środków farmakologicznych, które zapobiegałyby zmęczeniu oraz umożliwiałyby sprawne, czujne funkcjonowanie żołnierza nawet po 7 nieprzespanych nocach.

Amerykańska armia sugeruje, że ludzie powinni być udoskonalani. Wiele wojskowych projektów badawczych ma na celu uczynienie żołnierza mądrzejszym, odważniejszym, dzielniejszym, silniejszym – jednym słowem, superczłowiekiem.

Długotrwałe, codzienne wzmacnianie pamięci przez całe życie wcale nie musi być dobrym pomysłem. Może to prowadzić do efektów ubocznych, np. zaśmiecania sobie głowy zbyt wieloma błahymi informacjami, których po prostu nie da się zapomnieć.

Wiele leków usprawniających działanie naszego mózgu zostało pierwotnie stworzonych do leczenia określonych chorób. Jednak, gdy stwierdzono, że nie powodują one efektów ubocznych, weszły do powszechniejszego użytku.

Nie wiemy, w jaki sposób zalew informacji ze środków masowego przekazu wpływa na rozwijający się mózg. Uważa się, ze wpływ mediów może być o wiele poważniejszy, a nawet groźniejszy, niż wpływ leków.